Bu proje ile HPV ve rahim ağzı kanserinin erken teşhisine yönelik tanı kiti geliştirilecek

İzmir Ege Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Biyomühendislik Bölümü görevli üyeleri tarafından yürütülen ve TÜBİTAK 1001 Destek Programı kapsamında değerlendirilen proje, rahim ağzı kanseriyle ilişkili yüksek riskli HPV alt tiplerinin erken teşhisi ile aynı zamanda kanser riskinin belirlenmesini hedefliyor. Taşınabilir ve akıllı telefon destekli bir tanı kiti geliştirilerek hızlı ve kolay uygulanabilir bir çözüm sunulması amaçlanıyor.

Rektör Prof. Dr. Necdet Budak, projeyi kutlayarak, üniversitenin nitelikli araştırmacılarının bilim dünyasına katkılarını sürdürdüğünü belirtti. Emine Güler Çelik’in ekibiyle birlikte sürdürdüğü bu çalışmanın, rahim ağzı kanseriyle ilişkili yüksek riskli HPV alt tiplerini ve biyobelirteçleri aynı anda tespit edebilecek bir sistem geliştirmeyi hedeflediğini söyledi. Bu yaklaşım, erken teşhis için yeni bir yol açarken, klinik dışı ortamlarda da hızlı sonuçlar sunmayı amaçlıyor.

Projenin amacı şu şekilde özetlenebilir: HPV enfeksiyonunun sadece varlığını saptamakla kalmayıp, kanserleşme riski için biyobelirteçleri tespit edebilen bir test sistemi tasarlamak. Bu sistemin en büyük farkı, laboratuvar koşulları gerektirmeden, akıllı telefonlar aracılığıyla sonuçların hızlıca değerlendirilmesini sağlamasıdır. Böylece düşük maliyetli, taşınabilir ve kullanıcı dostu bir tanı platformu ortaya çıkması hedefleniyor. Proje, özellikle sağlık profesyonellerinin ve kaynakları sınırlı bölgelerdeki bireylerin erişimini kolaylaştıracak şekilde tasarlanıyor.

HPV virüsünün cinsel yolla bulaştığı ve bazı alt tiplerin uzun vadede rahim ağzı kanseri riskini artırdığı biliniyor. Aşı önemli bir korunma aracı olsa da, pek çok ülkede ulusal programlara tam entegrasyon hâlâ tamamlanamadı. Bu durum, hızlı ve etkili tanı araçlarına olan ihtiyacı daha da güçlendiriyor.

Bu proje, erken teşhis ve risk belirleme odaklı yenilikçi bir çözüm olarak değerlendiriliyor. Hızlı, taşınabilir ve düşük maliyetli bir test sistemi ile hem sağlık profesyonellerine hem de bölgesel kısıtları olan topluluklara ulaşabilirlik sağlanması hedefleniyor.